Bana göre ülkemizdeki ırk kanaryacılığının miladı Güneş otelindeki şu andaki Dünya Kuş Federasyonu başkanı Kees Mandağ’ın semineri ile başlamıştır.Bu seminerden evvel dernek başkanları ve eski hatırlı kuşçuların söylediklerini ve anlattıkları camiada kural olarak kabul edilir.Üretimde ve yarışmalarda bu kurallar uygulanırdı.

Faal derneklerimizin üyeleri bu seminere katılmış ve seminerden sonra ülkemiz ırk kanaryacılığının önü açılmıştır.O güne kadar bu işi bilinçli olarak yapan 10-15 kanaryacı varken o günden sonra bu kanaryacıların adedi daha çoğaldı ve her şey bilimsel olarak yapılmaya başlandı.

Irk kanaryacılığının en büyük problemi kaliteli,sağlıklı,güzel damızlıklara sahip olabilmektir.Hepimiz yarışacak kaliteli kuşlar edinmek isteriz.Ülkemizde bu tür edinmenin zorluğu maddi olarak çok pahalı olmalarıdır.ımkanları müsait olanlar yurt dışından damızlık kuşları getirmekte ancak maalesef bu kuşları yeterince çoğaltamadıklarından satışa sunduklarını pahalıya satmaktadırlar.Yurt dışında üretim bol yapıldığından birde bize göre çok kuş besleyen olduğundan fazlaca damızlık kuş yetiştirilmektedir.Belçika’da yapılan bir ankete göre her üç kişiden biri hayvan beslemekte,her on kişiden biride kuş beslemektedir.Bu durumda doğal olarak yetiştirilen kuş adedi de fazla oluyor.

Hep merak etmişimdir.Yurt ,ülke veya Dünya şampiyonları genelde değiştiğine göre bizim ülkemizde neden değişmez?Bu damızlıklarını nerden ve nasıl temin ederler diye çok düşünürdüm.Geçenlerde çeviri yapmak için araştırdığım bir dergide gördüğüm ilan merakımı ortadan kaldırdı.Reklam aynı şöyleydi.Ünlü kuş toptancısı ORNı-MONDı ıngiltere’den getirttiği damızlıklarla Belçika’da kuş satış borsası açacağını ilan ediyordu.Demek ki bu tür satış borsaları ile yeni damızlıklar elde ediliyordu.

Bizde ise kuş temini genelde mezatlarda,yarışma salonlarında direk üreticiden temin edilmekte,bazı şehirlerimizde ise kuş dükkanların alınmaktadır.Birinci veya ikinci kalite kuş elde etmemiz çok güçtür.Çünkü böyle bir kuş ya maddi durumu iyi olan kişilerin elinde olmakta,onlarda paraya ihtiyaç duymadığından satmamakta veya çok yüksek paralar istemekteler.Yada hem yetiştirici,hem de satıcı olan kişilerin elinde olmakta,onlarla da iletişim kurabilir ve istedikleri parayı da verebilirseniz ancak alabilirsiniz.Bir erkek veya bir dişi almakla da iş bitmiyor.Bu kuşlarımıza eş edebileceğimiz aynı kalitede başka kanaryalarda gerekmektedir.Böyle bir çift kuş bulabilsek bile bu çiftten elde edeceğimiz yavrulara,ikinci sene gene yeni damızlıklar eklememiz gerekir.Ben fikirlerine,tecrübesine ve bilgilerine çok değer verdiğim Sayın Ahmet Aydoğan ile yaptığım sohbetler de kaliteli şampiyon kuş üretmek isteyenler için yaptığı şu önermelerine şahit oldum.Kümeslerine her yıl mutlaka yeni damızlıklar katmaları gerekir,aksi takdirde kümeslerinin kalitelerini yükseltemeyeceklerini devamlı anlatır.Dahası yeşil kuşların kümeste ki kanaryaların tüy kalitesini artıracağını ve her kümeste bulunması gerektiğini ikaz eder.

Damızlık kuş alımında genelde erkek kuşlar satışa sunulur.Damızlıkçı üreticiler dişi kanaryalarını hele de genç dişileri satmaya pek yanaşmazlar.Bu sebepten kendi damızlığımızda ürettiğimiz dişileri tutarak,dışarıdan erkek satın alma yoluna gidilmelidir.

Son yıllarda Crest ve Parisien kanaryası dışında tüm ırklarda ıngiliz damızlığından gelenlerin şampiyon olduklarına rastlamaktayız.Yurt dışı kuş borsaları da ıngiltere’den getirilen kuşlarla yapıldığına göre,ıngiliz kanı kuş edinmenin yollarını aramamız kümesimizin kalitesini artırır,kanaatindeyim.

Norwich dalında Dünya birincisi ve ikincisi olan Sayın Zuhal Daştan ve Dünya üçüncüsü olan Sayın Oğuz Ertop’un bu dereceleri kazanan kuşları ıngiliz kanı ağırlıklıdır.Gloster dalında Türkiye şampiyonu (daha sonra Dünya ikincisi olmuştur)olan Sayın Ahmet Oğuz Alaylı ve Sayın Mustafa Baydarlı’nın ellerinde ki damızlık kuşlar Belçika ve Hollanda’dan gelme kuşlardan çıkan yavrular;ancak Belçika ve Hollanda’daki kişinin bu kuşları ıngiltere’den aldığını yaptığımız araştırmalar sonucu öğrendik.Yorkshire’de son üç yıldır Türkiye şampiyonu olan kuşlar,Sayın Ahmet Aydoğan,Sayın Zuhal Daştan ve Sayın Mustafa Yeşiltepe’nin beraber ıngiltere’den getirdikleri damızlıklardan alınmış yavrulardır.Bu yılki şampiyon Sayın Mehmet Gürefe’nin kuşu da ıngiliz kanından gelmektedir.Buradan şu anlaşılmasın iki ıngiliz kuş birbiri ile eş edilip, şampiyon yavrular elde ediliyor.Böyle bir iddia doğru olmaz.Dünya yarışmalarında ‘’COM’’standardı ile ıngiliz standardı birbiri ile uyuşmuyor.Bu arkadaşlarımız ıngiliz kuşlarını ellerinde ki damızlık kanaryalarla çiftleştirip Dünya standartlarına uygun yetiştirdikleri kuşlarla şampiyon oluyorlar.Çünkü biz ülke olarak Dünya şampiyonasını hedefliyoruz.Demek oluyor ki ıngiliz kanı taşıyan kuşlar şampiyon kuş yetiştiricileri için büyük bir avantaj oluyor.

ıyi damızlık kanaryalara sahip olmakla iş bitmiyor.Ülkemize nice şampiyon kuşların ,damızlıkların gelmesine rağmen maalesef eşleştirmeyi bilmediğimizden veya yavru üretemediğimizden kaliteli yavrular az sayıda ki işi bilende oluyor.Ülkemizde kaliteli bol yavru ne yazık ki yetiştirilemiyor.

Burada isimlerini verirsek sakıncalı olacaktır.Bazı eski konusunda isim yapmış kişilerin KAMIşı (baff-kalın tüy) kuşları iri diye ve daha iri kuş elde etmek için birbirleriyle eşleştirmişlerdir.Bu eşleme şekline ikinci ve üçüncü kuşak yavrularda da devam ettikleri çok görülmüştür.Bu yanlış eşleme sonucunda maalesef bol talazlı kuşlar üretilmiştir.Bu kuşların bir çoğu tüy bozukluğu nedeni ile ur çıkarmaya başlamışlar ve yurdumuzda bir dönem çok sevildiği halde ur çıkartıyor diye Norwich kanaryası besleyenlerin adetinde düşme olmuştur.Yorkshire kuşları da o dönemde ur çıkarmaya başlamıştır.Ne zaman ki seminerleri takip eden,kitap ve dergi okuyan yeniliklere açık kanaryacılar ACI (yellow-incetüy) ve KAMIşı(baff-kalıntüy) eşlemesi yapmışlar,o zaman kaliteli tüy yapısına sahip kuşlar ülkemizde de üretilmeye başlanmıştır.Kanaryacılıkta sadece ben bilirim devri kapanmıştır.Artık kanaryacı arkadaşlar internet vasıtası ile her şeyi anında ve doğru olarak öğrenebiliyorlar.

Demek oluyor ki elimizdeki kuşlarımızı tüy yapılarına göre eş etmemiz gerekiyor.İngiliz kuş kitabı yazarı Joe Bracegirdle yazdığı Border kitabında bir kereye mahsus aynı tüy kalitesine sahip kuşları eşleyebilirsiniz,ancak ikinci kuşakta zıt tüy yapılı kuşları eşlemelisiniz,demektedir.

Damızlık kuşları kalitesi bilinen kış yetiştiricilerinden almamız bize büyük avantaj sağlayacaktır.Okuduğumuz kitap veya dergiler de iyi bir çift kuşu beş yıl boyunca birbirleri ile eşleyerek aynı anne ve babayı beş yıl sonunda alabileceğimizin teorisi anlatılır.Ancak bu yöntem çok uzun süre alır ve biz bu süreyi tüketirken karşımıza çok daha iyi kuşlar çıkarırlar.Bundan dolayı da yarıştığımız rakiplerimizi yakalayamayız.Yapılacak en iyi iş şampiyon kümeslerden damızlıklar temin edip,uygun şekilde eş ederek,kaliteli yavru alma yoluna gitmektir.Ne kadar çok yavru alırsak şampiyon kuş bulma şansımız o kadar çok olacaktır.

Biz Samsun’lu kanaryacılar üç sene gibi kısa bir sürede Crest ve Gloster’de üç Türkiye şampiyonu çıkardık.Bizim izlediğimiz yöntem çok basitti.Eylül veya Ekim aylarında tespit ettiğimiz vilayetlerdeki damızlık üreten kanaryacıların kümeslerini ziyaret ettik.Öncelikle yarışacak sonrada damızlık olacak kuşlar seçtik ve bunları satın aldık.Bu kuşlar öyle ucuza alınmıyor,iyi damızlık için iyi para verebilmelisiniz.Yoksa kimse yarışacak kuşunu satmaz.GÖRDÜK Kı yarışma kuşu ayrı damızlık ayrı bir şey,her yarışma kuşundan damızlık çıkmayabiliyor.Damızlığı iyi kümeslerin kuşları ise çok iyi yavrular veriyordu.Bu yüzden öncelikle beslemek istediğiniz ırkı secin,sonra ülkemizde o ırkı yetiştiren inanılır damızlık kümeslerini belirleyin.Eğer iyi insanı seçtiyseniz,o sizi aldatmadan iyi damızlıklar verecektir.Artık işi kolaylamış oluyorsunuz.Bundan sonrası bol bol dua edip kuşları eşe atmak olacaktır.Tabii iyi yem,iyi mama,temiz bakım ana hedef olmalıdır.şunu iyi biliniz ki pahalı yem veya mama iyisi demek değildir.Kuşlar aldığınız yerde hangi yem ve mama ile besleniyorsa sizde o şekilde bakım yapın,yoksa kuşlarda zamansız tüy dökümüne veya ishal gibi hastalıklara neden olabilirsiniz.

Kaynak: www.tkkkf.com
2006-07-25 07:41:51